In de vorige drie delen heb je meer dan voldoende informatie gekregen om zelf jouw verhaal te schrijven, maar er is een groot verschil tussen “weten” en “doen”. Daarom heb ik besloten om nog één laatste deel te schrijven in deze serie, waarin je het volgende zal ontdekken:
- Hoeveel tijd je echt nodig hebt om een boek te schrijven!
- De top drie redenen die je jezelf vertelt om er niet aan te beginnen… en de waarheid erover!
- Waarom het zo belangrijk is om de 80-20 regel in de gaten te houden als schrijver… zeker als je liever meer lezers wil!
Laten we eraan beginnen!
Paradiso – Canto XXXIII
Hoeveel tijd heb je echt nodig om een boek te schrijven?
Laat me er even vanuit gaan dat je het schema volgt van The 90 Day Novel. Ik zal er ook vanuit gaan dat je dezelfde filosofie volgt, beschreven in het boek. Dat betekent dat je jezelf niet remt wanneer je schrijft en niet teruggaat om te corrigeren, totdat het klaar is.
Als dat allemaal waar is, dan kun je een first draft klaar hebben door elke dag zo’n dertig a vijvenveertig minuten te typen. Je zal merken dat zoiets genoeg is om zo’n duizend woorden elke dag te verzamelen.
Het wordt moeilijker wanneer ik probeer in te schatten hoeveel tijd je zal nodig hebben om te editten tot een versie waar je trots op kunt zijn. Veel hangt af van je vaardigheidsniveau. Hoe beter je first draft is, hoe minder tijd je hier zal nodig hebben. Hoe langer je verhaal is, hoe meer tijd je zal nodig hebben. Ook is het logisch dat naarmate je meer streeft naar perfectie in je verhaal, je meer tijd zal nodig hebben.
Allemaal goed en wel, maar jij wil natuurlijk een concreet antwoord. Dit wordt dus een complete gok, al is het gebaseerd op wat ik heb meegemaakt. Vermenigvuldig de tijd die je nodig had om je first draft te schrijven maal 3… en dan kom je redelijk dicht bij de werkelijkheid. Daarbij veronderstel ik dat je elke dag (minstens) zo’n halfuur aan je boek werkt en sommige dagen iets meer.
Voor mensen met veel schrijfervaring is dat misschien overdreven lang, maar voor iemand die nog maar net begint, zal het waarschijnlijk eerder aan de optimistische kant zijn. Misschien vermenigvuldig je beter maal vier. Op zich zou het zelfs geen slechte prestatie zijn. Het zou betekenen dat je erin bent geslaagd om een boek te schrijven in ongeveer één jaar.
Voor alle duidelijkheid, ik praat hier over een boek tussen vijftig a negentigduizend woorden. De meeste boeken op je boekenplank zullen waarschijnlijk ergens in die categorie vallen.
Stel dat je de nieuwe Brandon Sanderson wil worden en een twaalfdelige reeks wil schrijven, met elk 750 pagina’s. Dan wens ik je veel succes. Hoe langer je het maakt, hoe moeilijker het editten wordt. Herinner je nog wanneer ze op televisie dominosteentjes op een rij zetten? Het is een beetje hetzelfde. Een fout of verandering in het begin, heeft vaak enorme gevolgen voor de rest van het verhaal.
Eerste reden om niet te schrijven: “Ik ben geen schrijver en zal nooit op hetzelfde niveau komen! Nederlands was mijn slechtste vak, mijn dictees waren een ramp en ik heb niet eens het juiste diploma om een boek te schrijven!”
Oké, dat laatste was misschien een beetje dramatisch, maar er zit een kern van waarheid in, toch? Er wordt doorheen ons leven heel wat naar ons hoofd gesmeten en we internaliseren een heleboel ervan, terwijl dat eigenlijk niet nodig is.
Laten we dus eens uit elkaar halen wat fictie schrijven precies inhoudt.
- Bedenk een verhaal. Het moet niet eens erg goed zijn.
- Lees het verhaal nog eens, bedenk manieren om het nog beter te maken (bv spannender of meer emotie) en pas het aan. Dit ga je een aantal keren herhalen.
- Lees het nog eens en kijk of het boek juist “klinkt”. Daarmee heb je meteen de juiste vertelstijl en zijn je dialogen goed.
- Grote spellingsfouten zal je niet maken, daarvoor heb je nu eenmaal een spellingscheck in Word. Misschien maak je wel andere fouten (grammatica), net zoals bij mij het geval was. Niet erg. Vraag gewoon iemand om je te helpen!
Hé, zoals je ziet, hoef je voor het meeste hiervan geen taalexpert te zijn. Als fictieschrijver beschouw ik mezelf als verhaalverteller, niet als een wandelend groen boekje. Ter verduidelijking, natuurlijk probeer je correct te schrijven, maar ik wil je duidelijk maken waar je focus moet liggen als fictie schrijver. Taal is een middel om je doel te bereiken, nooit het doel op zich. Laat je niet tegenhouden door mensen die taalonderwijs dragen als een kroon, om zichzelf koning te verklaren over anderen.
Tweede reden om niet te schrijven: “Ik heb niet genoeg meegemaakt om over te schrijven! Write what you know, zeggen ze toch? Wel, ik heb al mijn hele leven dezelfde job en meestal gebeurt er niet veel! Hoe kan ik schrijven over ergens in het buitenland, als ik er nog nooit ben geweest?”
Verzin het!
“Maar ik ben niet goed in verzinnen!”
Ah, dan heb ik een leuke verrassing voor je. Hoe meer je verzint, hoe beter je erin wordt. Je zal het wel merken wanneer je start met je first draft. Gewoon jezelf niet remmen wanneer je schrijft.
Derde reden om niet te schrijven: “Er bestaan inmiddels al zoveel boeken in de wereld en mijn boek zal er nooit aan kunnen tippen! Ik ben zelfs niet echt een schrijver! Ik doe maar alsof!”
Start er gewoon mee en geniet van het proces. Je zal merken dat drafting echt wel leuk is. Het is gewoon een halfuur lekker schrijven wat je aan het dromen bent. Editing kan ook heel belonend aanvoelen, wanneer je eindelijk de juiste oplossing ontdekt voor een probleem in je verhaal.
Zelfs als het eindresultaat middelmatig zou uitdraaien, dan heb je jezelf geamuseerd… en heb je aan jezelf bewezen dat je wel in staat bent om een boek te schrijven.
Waarom je beter let op de tijd die je spendeert:
Later leg ik de 80-20 regel wel nog eens uit met meer detail… en hoe het precies van toepassing is op schrijvers. Ik zal je nu gewoon de korte versie geven en je waarschuwen om geen uren te besteden om één enkele scène uit je boek te tillen van goed naar uitmuntend, terwijl je maar vijf minuten spendeert aan de keuze van je cover, titel en synopsis.
Bonusreden om niet te schrijven: “Ik wacht gewoon nog op het juiste moment! Ik zal er wel later mee starten! Nu gaat het echt niet!”
Kijk, natuurlijk moet je hiermee niet starten wanneer je het echt extreem druk hebt en het alle hens aan dek is. Maar als je het echt wil, dan vind je meestal wel een halfuurtje elke dag om je droom werkelijkheid te maken. Je kunt vroeger opstaan, later gaan slapen of zelfs tijdens een pauze iets schrijven. Alles wat je nodig hebt, is pen en papier. Zet een hoofdtelefoon op, negeer even alles rondom je en begin!
Als je bereid bent om dat te doen, heb je (waarschijnlijk) over iets meer dan één jaar een afgewerkt verhaal in je handen. Bekijk dit halfuurtje als een afspraak met jezelf. Als je telkens gaat naar saaie vergaderingen (waarin niets wordt bereikt) omdat het nu eenmaal de afspraak is, dan ga je ook naar afspraken met jezelf. Je toekomstige zelf zal je ervoor danken!
En daarmee zal ik deze reeks tot een einde brengen. Hopelijk vond je het interessant en heb ik je op weg geholpen! Ik wens je veel succes voor 2021.
Met vriendelijke groet
Vincent J. Dancet