De laatste tijd heb ik heel wat heen en weer gereden met mijn auto… en dan luister ik onderweg wel eens graag naar een audioboek. Momenteel ben ik halverwege in Late Bloomers van Rich Karlgaard. Daarin maakt de auteur het punt dat we een overdreven hoge waarde toekennen aan jongeren die uitblinken in één bepaald veld. Als je dan veel presteert tegen de tijd dat je vijfentwintig bent, dan wordt je beschouwd als een soort wonderkind met magische krachten en krijg je alle beloningen die daarbij horen.
Iedereen voelt dit al een tijdje aan en het leidt ertoe dat ouders hun kinderen onder druk zetten om zoveel mogelijk te presteren, zowel op hun schoolrapport, als bij hun hobby’s. In de Verenigde Staten gaan ze daar heel ver in, met ouders die op voorhand al inplannen welke hobby’s hun kind zal volgen, zodat ze later meer kans maken om te mogen toetreden tot topuniversiteiten. Het leidt er ook toe dat iedereen die wat meer tijd nodig heeft om écht volwassen te worden, met hoe het schoolsysteem nu eenmaal in elkaar zit, uit de boot valt – wat dan ook de reden is voor de titel van het boek “Late Bloomers” (laatbloeiers).
Maar het is niet allemaal negatief voor de laatbloeiers. Vaak gaan ze doorheen een proefperiode van leren en proberen, voordat ze één bepaalde richting uitgaan. En dan krijg je het effect dat David Epstein beschrijft in zijn boek Range, waar de generalist uiteindelijk dan wél wint van de specialist, door verschillende kennisgebieden en vaardigheden te combineren, op manieren waar voordien niemand zelfs maar aan dacht. Bovendien bouwen de laatbloeiers een soort mentale weerstand op, want het ging niet allemaal van een leien dakje, in tegenstelling tot de vroegbloeiers, die later niet altijd goed weten hoe ze moeten omgaan met een tegenslag.
En dat doet me een klein beetje denken aan een YouTuber die ik vroeger volgde, AuzzieGamer. Hij toonde mensen walkthroughs voor het spel Hitman: Blood Money en samen met een goede dosis humor en z’n kenmerkend Australisch accent, sloegen z’n video’s meteen aan. Na z’n eerste twintigtal video’s ging hij opeens viraal en vanaf dan kreeg hij telkens honderdduizenden views per video, toen dat een stuk zeldzamer was dan tegenwoordig het geval is. Maar na een hele periode video’s te maken, nam hij plots een pauze van zo’n twee jaar. Zonder veel verklaring kwam hij terug, maakte een aantal maanden weer video’s, om daarna weer een jaar lang pauze te nemen. Deze cyclus herhaalde zich ondertussen de afgelopen tien jaar zodanig vaak, dat het een running joke werd bij z’n abonnees.
Een hele tijd geleden vertelde hij de reden. Hij was er zodanig gewend aan geraakt dat z’n video’s telkens een half miljoen views ontvingen, dat het voor hem aanvoelde als een grote teleurstelling wanneer hij slechts twee honderdduizend views kreeg voor een video. Hij geloofde dat hij wellicht iets verkeerd had gedaan, of niet zo grappig was als vorige keer, waardoor hij urenlang bleef verder werken aan elke nieuwe video om het zo perfect mogelijk te krijgen – natuurlijk een onmogelijke opdracht, want er kan altijd wel iets beter. Het resultaat was dat hij het gewoon niet meer graag deed en daardoor de lange pauzes die hij om de zoveel tijd nam. Jammer, want hij had gemakkelijk al een paar miljoen abonnees kunnen verzameld hebben in de afgelopen tien jaar.
Wat hij eigenlijk nodig had, heet in het Engels “equanimity”, ofwel “gelijkmoedigheid”, waar Rich Karlgaard ook over praat in Late Bloomers. Dat betekent dat je jezelf niet teveel laat leiden door wat er om je heen gebeurt, in het bijzonder door tijdelijke tegenslagen en stress. Een belangrijke kwaliteit om over te bezitten, zowel voor vroegbloeiers, als laatbloeiers – of het nu gaat over school of over YouTube.
Zo ben ik nu bijvoorbeeld iets in gang aan het steken om boektrailers te laten verschijnen in mijn YouTubevideo’s en eigenlijk leg ik de lat een stuk hoger dan tegenwoordig het geval is. Als ik slaag in mijn bedoelingen, dan zou er heel wat positiefs uit kunnen voortvloeien. Maar zelfs als dat allemaal niet lukt, dan denk ik aan dat ene woordje: equanimity.
Met vriendelijke groet
Vincent J. Dancet
PS Hier is mijn video van deze week, een verwijderde scène uit het interview met Filip Bastien