Een van de leukste voordelen aan het research voor mijn nieuwsbrief en YouTubekanaal, is hoeveel ik eruit bijleer.
Zo had ik geen enkel idee over hoe het maken van The Bourne Identity best wel hectisch was. Blijkbaar hadden ze heel wat meer gespendeerd dan ze eerst hadden verwacht. Iedereen in de industrie dacht dus dat het een teleurstellende flop zou worden. Doug Liman had een heleboel innovatieve ideeën om iets kunstzinnigs en karaktergedreven te brengen, terwijl de studio de film wou laten eindigen met Bourne die tientallen CIA-agenten in elkaar sloeg. Liman kreeg het uiteindelijk toch nog voor elkaar om zijn zin door te drijven. De eerste paar weken nadat de film uitkwam was het voor Liman, veronderstel ik, bang afwachten naar de financiële resultaten van de film. Tussen “een geniale regisseur die soms wat eigenzinnig is”… en “een lastpak van een regisseur die niet thuishoort op een filmset”, zit er vaak maar één film.
Toch is het uit dat soort intense situaties, waarin de druk torenhoog is, dat er meesterwerken worden afgeleverd. Iets gelijkaardigs zag ik ook bij mijn research naar Life is Strange (2015). De ontwikkelaar Dontnod Entertainment stond blijkbaar op de rand van het faillissement, wanneer ze begonnen werken aan hun spel over een jonge studente met de gave om de tijd terug te draaien. Gelukkig voor hen konden ze hun beperkt budget tot hun voordeel gebruiken. Dat deden ze o.a. door een nostalgische retrostijl te kiezen voor de graphics en zich vooral te concentreren op het brengen van een ijzersterk verhaal.
Weet je waar je trouwens de meeste verhalen terugvindt, geschreven onder heel wat druk? Wel, daarvoor kijk je het best naar het soort detectiveverhalen geschreven in de eerste helft van de twintigste eeuw. Vaak vind je het terug onder de noemer “pulp”, omdat het werd geschreven op het soort goedkoop papier waar (fictie)magazines bekend voor stonden. Schrijvers in die tijd zaten constant met deadlines en hadden geen andere keuze dan regelmatig materiaal te schrijven. In de loop van de jaren ontstond daardoor een heerlijke schrijfstijl en het soort verhalen dat we nu in het genre van “hard boiled detective” plaatsen, denk maar aan The Maltese Falcon.
Jaren later zouden sommigen de term “pulp” gebruiken als een soort belediging, terwijl ze (klassieke) literatuur zouden proberen op te dringen aan iedereen. Onlangs is er zoiets gebeurd tegenover een Nederlandse schrijfster van young-adult boeken, door zo’n voorstander van literatuur. Het is dus ergens wel mijn plicht om er een paar woorden over te zeggen.
Eerst en vooral heb ik al een heleboel (klassieke) literatuur gelezen en ervan genoten, maar laat ons eerlijk zijn, de verhalen zelf zijn niet altijd van topniveau, de dialogen bevatten bij momenten tonnen expositie en het heeft regelmatig ellelange pagina’s met beschrijvingen van omgevingen waar je doorheen moet ploegen. Volgens mij moet je toegeven dat pulp een grotere hoeveelheid schrijvers heeft voortgebracht van goede kwaliteit dan (klassieke) literatuur. Waarom? Omdat de gemiddelde pulpschrijver, voor zover ik het zie, een betere student is in de theorie over hoe je precies een verhaal schrijft. Bij literatuur heerst dan weer te vaak de mentaliteit dat het gaat om het creëren van kunst en dat we nu eenmaal alle onvoorspelbaarheid moeten aanvaarden dat daarbij komt kijken. Daar is op zich niets verkeerd mee, maar je kunt het dan ook niemand kwalijk nemen als ze liever de pulpschrijver lezen, die een echte student is van z’n vak en elk verhaal aanpakt met hetzelfde soort “Make Or Break” ingesteldheid, zoals we zagen bij de makers van Life Is Strange, The Bourne Identity en andere succesvolle werken.
Met vriendelijke groet
Vincent J. Dancet